ดีลอยท์ โกลบอล และ Global Business Coalition for Eduation คาดการณ์อีก12 ปี แรงงานหนุ่มสาวกว่าล้านคนทั่วโลก จากทั้งหมด 2 ล้านคน จะกลายเป็นคนตกยุค ล้าสมัยและเสี่ยงตกงาน เพราะขาดทักษะหรือไม่มีคุณสมบัติตรงความต้องการของตลาดแรงงาน แนะองค์กรธุรกิจต้องเตรียมคนหนุ่มสาวรองรับการเปลี่ยนแปลง
ดีลอยท์ ร่วมกับ Global Business Coalition for Eduation (GBC-Education) ได้ทำการวิจัยและรายงานเรื่อง "การเตรียมแรงงานให้พร้อมรองรับการปฏิวัติอุตสาหกรรม ครั้งที่ 4 และกรอบการปฏิบัติสำหรับองค์กรธุรกิจ" ซึ่งพูดถึงการปฏิวัติอุตสาหกรรม ครั้งที่ 4 ที่ก่อให้เกิดเทคโนโลยีใหม่ ๆ ที่สร้างการเปลี่ยนแปลงและสร้างผลกระทบมากมายและรวดเร็วที่สุด เปลี่ยนแปลงรูปแบบและวิธีการทำงานของมนุษย์ งานบางอย่างถูกแทนที่ด้วยเทคโนโลยี ถึงแม้การปฏิวัติอุตสาหกรรม ครั้งที่ 4 จะสร้างโอกาสใหม่ ๆ มากมาย แต่แรงงานบางส่วนกลับตามไม่ทันการเปลี่ยนแปลงนี้ และกลายเป็นคนตกยุค ไม่สามารถปรับตัวเข้ากับสภาพการทำงานแบบใหม่ในอนาคต
ด้วยเหตุนี้ บรรดาผู้นำในวงการธุรกิจจึงมีความวิตกร่วมกันว่า แรงงานทั่วโลกจะปรับตัวตามจังหวะการเปลี่ยนแปลงที่รวดเร็วในปัจจุบันไม่ได้ โดยเฉพาะมีแรงงานหนุ่มสาวราว 1.8 ล้านคน เสี่ยงที่จะกลายเป็นคนไร้ประโยชน์ ผู้ที่จะมีบทบาทสำคัญในการป้องกันปัญหานี้ ก็คือ นักธุรกิจทั้งหลายนั่นเอง
นายสุภศักดิ์ กฤษณามระ กรรมการผู้จัดการ บริษัท ดีลอยท์ (ประเทศไทย) กล่าวว่า ธุรกิจต้องลุกขึ้นมามีบทบาทสำคัญในการเตรียมคนหนุ่มสาวให้พร้อม และให้คำแนะนำสำหรับการทำงานในอนาคต การที่จะประสบความสำเร็จได้ ต้องเกิดจากความร่วมมือร่วมใจกันของผู้มีส่วนได้เสียทุกภาคส่วน และลงมือในการสร้างความพร้อมให้คนรุ่นใหม่ในการทำงานอนาคตอันใกล้นี้
สิ่งที่ธุรกิจต้องการ คือ แนวคิดและแนวปฏิบัติใหม่ ๆ ในการเตรียมคนรุ่นใหม่ให้พร้อมรับมือโลกของการทำงานในอนาคต นั่นหมายถึง องค์กรธุรกิจต้องเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลง ไม่เพียงแต่ต้องระบุได้ว่า ทักษะใดบ้างที่จำเป็น และสื่อสารให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเข้าใจตรงกัน ยิ่งไปกว่านั้น ยังต้องทำงานใกล้ชิดกับนักการศึกษา รัฐบาล และองค์กรไม่แสวงหากำไรต่าง ๆ โดยมีเป้าหมายร่วมกัน ในการสร้างความมั่นใจว่า แรงงานในอนาคตจะได้รับการศึกษาหรือฝึกฝนให้มีทักษะที่จำเป็นในการทำงาน และประสบความสำเร็จท่ามกลางความเปลี่ยนแปลงทางเทคโนโลยีอย่างรวดเร็วและมหาศาลนี้
รายงานของดีลอยท์ยังระบุด้วยว่า แรงงานในอนาคตต้องมีทักษะสำคัญ 4 อย่าง ได้แก่
• ความพร้อมในการทำงาน ได้แก่ ทักษะพื้นฐาน เช่น การบริหารเวลา การนำเสนอศักยภาพของตัวบุคคล ความมีวินัยต่อเวลาการทำงาน เหล่านี้เป็นสิ่งที่จำเป็นอย่างยิ่งสำหรับโอกาสในการได้รับการจ้างเข้าทำงาน
• ทักษะในการเรียนรู้ ทุกวันนี้เทคโนโลยีหุ่นยนต์พัฒนาไปไกล จนสามารถทำงานหลายอย่างแทนมนุษย์ได้ เมื่อโลกการทำงานปัจจุบันทำให้มนุษย์ต้องทำงานร่วมกับหุ่นยนต์มากขึ้น มนุษย์จึงจำเป็นต้องพัฒนาทักษะเฉพาะของมนุษย์ที่หุ่นยนต์ไม่สามารถทำได้ เช่น ความคิดสร้างสรรค์ การแก้ปัญหาซับซ้อน ความฉลาดทางอารมณ์ และการคิดวิเคราะห์ เป็นต้น
• ทักษะด้านเทคนิค ตำแหน่งงานใหม่ ๆ หลายอย่างเกิดขึ้น เพราะเทคโนโลยีใหม่ ๆ ลักษณะงานที่ยังมีตำแหน่งงานว่าง มักจะต้องการทักษะด้านเทคนิคเฉพาะของแต่ละธุรกิจ และการฝึกอบรมพัฒนาเฉพาะทาง
• ทักษะการเป็นผู้ประกอบการ ในปัจจุบันที่เศรษฐกิจแบบ gig economy ขยายตัว ความคิดสร้างสรรค์เชิงนวัตกรรม และการริเริ่มทางธุรกิจใหม่ ๆ จะช่วยให้หนุ่มสาววัยแรงงานไปได้ดีในโลกการทำงาน ในยุคการปฏิวัติอุตสาหกรรม ครั้งที่ 4 นี้
"ที่ Global Business Coalition for Education เรามองว่า การปฏิวัติอุตสาหกรรม ครั้งที่ 4 เป็นโอกาสและไม่ใช่สิ่งคุกคาม นวัตกรรมทางเทคโนโลยีและปัญญาประดิษฐ์ทั้งหลายจะช่วยพัฒนาคุณชีวิตของมนุษย์อย่างมหาศาล หากเราสามารถหาวิธีในการพัฒนาคนรุ่นใหม่ให้มีความสามารถในการควบคุมเทคโนโลยีเหล่านี้ ผ่านการคิดเชิงวิเคราะห์ และความคิดสร้างสรรค์ ก็เท่ากับเป็นการวางรากฐานสู่ความสำเร็จให้กับคนรุ่นใหม่หลายล้านคน หัวใจสำคัญ ก็คือ การศึกษาและการฝึกอบรมที่มีคุณภาพ และองค์กรธุรกิจนั้นเองที่เป็นส่วนสำคัญในแนวทางแก้ปัญหานี้" ซาราห์ บราวน์ ผู้ก่อตั้งและประธานบริหารของ Global Business Coalition for Education กล่าว
รายงานของดีลอยท์พูดถึงความท้าทายมากมายที่องค์กรธรุกิจจะต้องประสบ อย่างแรก คือ การปฏิวัติอุตสาหกรรม ครั้งที่ 4 มักจะถูกตีตราว่าเป็นตัวปัญหาที่ต้องถูกจัดการ แทนที่จะมองว่าเป็นโอกาสอันดีที่องค์กรธุรกิจจะสร้างแรงกระเพื่อมที่ดี
ในขณะที่ ธรุกิจหันมาให้ความสำคัญกับเรื่องนี้ แต่คงไม่ลงเงินทุนในการจ้างงานหนุ่มสาว 1,800 ล้านคน เป็นแน่ ดังนั้น จึงควรมีระบบปฏิบัติแนวใหม่สำหรับใช้กันทั่วไปในวงกว้าง นอกจากนั้นในปัจจุบัน องค์กรธุรกิจจะต้องเลือกระหว่างขนาดกับแรงกระเพื่อม แต่รายงานฉบับนี้แนะนำวิธีในการที่จะประสบความสำเร็จทั้ง 2 ด้าน การเอาชนะความท้าทายในการเข้าถึงหนุ่มสาวที่เป็นคนชายขอบ (Marginalized) หรือ คนส่วนน้อยในสังคม รวมถึงผู้หญิงและเด็ก ก็เป็นเรื่องที่จำเป็น
เพื่อให้บรรลุเป้าหมายในการส่งเสริมและทักษะของแรงงานรุ่นใหม่ รายงานของดีลอยท์ได้แนะนำว่า วงการธุรกิจควรดำเนินกลยุทธ์ 4 ข้อ ดังต่อไปนี้
• นำเอาเป้าประสงค์และแนวทางของผู้มีส่วนเสียมาพิจารณา เพื่อที่จะบรรลุผลในวงกว้าง องค์กรธุรกิจจำเป็นต้องทำงานร่วมกับภาคส่วนต่าง ๆ ในวงกว้าง เพื่อนำวิธีการแนวทางในการพัฒนาคนกลุ่มต่าง ๆ มาปฏิบัติใช้ ซึ่งนับรวมถึงการแสวงหาความร่วมมือกัน ระบุช่องว่างในการฝึกอบรม มองหาโอกาสในการลงทุนร่วมกัน สุดท้าย คือ การแบ่งปันข้อมูลในเรื่องแรงงานที่ต้องการในอนาคต
• มีส่วนร่วมในนโยบายรัฐ – วงการธุรกิจมีโอกาส หรือเรียกให้ถูก คือ มีหน้าที่สนับสนุนรัฐบาลในการกำหนดนโยบาย กฎระเบียบ ข้อบังคับต่าง ๆ ที่จะเป็นประโยชน์ต่อคนรุ่นใหม่ ตลอดจนเสริมสร้างให้ตลาดแรงงานแข็งแกร่งมากยิ่งขึ้น กลยุทธ์ที่จะทำให้วงการธุรกิจมีส่วนร่วมในการกำหนดนโยบายดังกล่าว ได้แก่ การเจรจา การโน้มน้าว ความร่วมมือ และการผลักดันในรูปแบบต่าง ๆ เป็นต้น
• พัฒนากลยุทธ์ส่งเสริมผู้มีความสามารถโดดเด่น หากต้องการดึงดูดแรงงานที่มีศักยภาพโดดเด่นเข้าสู่องค์กรของตัวเอง องค์กรธุรกิจต้องทบทวนกลยุทธ์ในการดึงดูดแรงงานที่ใช้อยู่ในปัจจุบัน และพัฒนาวิธีปฏิบัติที่เป็นที่ยอมรับที่ส่งเสริมการมีส่วนร่วม และนวัตกรรมก็เป็นสิ่งที่จำเป็น
• ลงทุนเรื่องฝึกอบรมเพื่อสร้างทักษะที่จำเป็น จากนี้ไปการฝึกอบรมพนักงานไม่ใช่กิจกรรมที่ทำแบบ "ขอไปที" แต่ต้องประเมินอย่างจริงจัง ต้องจัดสรรงบประมาณไว้ลงทุนกับเรื่องฝึกอบรมอย่างชัดเจน และมีแผนการฝึกอบรมอย่างเป็นรูปธรรม ทั้งนี้ เพื่อให้แรงงานทุกคนสามารถดึงเอาศักยภาพของตัวเองออกมามากที่สุด และพัฒนาตนเองให้สูงที่สุด เพื่อตอบสนองงานต่าง ๆ ในความรับผิดชอบของตัวเอง
The Global Business Coalition for Education มีแผนจะนำเอาข้อเสนอแนะทั้งหมดนี้ต่อยอดไปสู่ภาคปฏิบัติอย่างเป็นรูปธรรม ด้วยการก่อตั้ง "action hub" หรือ ศูนย์กลางดำเนินการ วัตถุประสงค์ก็เพื่อเป็นศูนย์ประสานความร่วมมือจากผู้เกี่ยวข้องในภาคส่วนต่าง ๆ โดยมีเป้าหมาย คือ รูปแบบใหม่ในการเสริมสร้างทักษะและความสามารถของแรงงานรุ่นใหม่ ดีลอยท์เองก็มีความตั้งใจที่จะทำงานร่วมกับผู้นำองค์กรธุรกิจต่าง ๆ เพื่อให้บรรจุข้อเสนอแนะที่กล่าวมาข้างต้น ลงไปสู่แผนการปฏิบัติงานขององค์กรธุรกิจ เพื่อให้มั่นใจว่า แรงงานหนุ่มสาวยุคใหม่จะมีความพร้อมและสามารถทำงานในโลกอนาคตได้